RHAN 1 Rhagarweiniol

Enwi, cymhwyso a chychwyn

1.–(1) Enw'r Rheoliadau hyn yw Rheoliadau Ardrethu Annomestig (Hereditamentau Cyfathrebu) (Prisio, Newid Rhestri ac Apelau a Diwrnod Perthnasol) (Cymru) 2008.

(2) Mae'r Rheoliadau hyn yn gymwys o ran Cymru.

(3) Daw'r Rheoliadau hyn i rym ar 31 Hydref 2008.

Dehongli

2. Yn y Rheoliadau hyn–

• ystyr "BT" yw British Telecommunications plc;

• ystyr "Deddf 1988" ("1988 Act") yw Deddf Cyllid Llywodraeth Leol 1988;

• ystyr "dolen leol a ddadfwndelwyd yn llawn" ("fully unbundled local loop") yw dolen leol a ddadfwndelwyd sydd wedi ei gosod ar rent neu ei thrwyddedu gan BT i unrhyw berson ar gyfer pob defnydd sy'n gynwysedig mewn monitro, prosesu neu drosglwyddo cyfathrebiadau neu signalau ar gyfer darparu gwasanaethau cyfathrebu electronig;

• mae i "ddolen leol a ddadfwndelwyd" yr ystyr a roddir i ("unbundled local loop") gan reoliad 8(5) o'r Rheoliadau Rhestr Ganolog;

• "yr hereditament" ("the hereditament") yw'r hereditament a ddisgrifir yn rheoliad 8(1) o'r Rheoliadau Rhestr Ganolog

• ystyr "Rheoliadau NRhA" ("ALA Regulations") yw Rheoliadau Ardrethu Annomestig (Newid Rhestri ac Apelau) (Cymru) 2005(3); ac

• ystyr "Rheoliadau Rhestr Ganolog" ("Central List Regulations") yw Rheoliadau Rhestr Ardrethu Canolog (Cymru) 2005(4).

RHAN 2 Prisio

Prisio hereditamentau cyfathrebu penodol

3. Rhaid rhagdybio bod gosod ar rent neu drwyddedu dolen leol a ddadfwndelwyd yn llawn gan BT i unrhyw berson yn fater sy'n effeithio ar gyflwr ffisegol yr hereditament neu fwynhad ffisegol ohono at y diben o brisio'r hereditament yn unol â pharagraff 2(5) neu (6) o Atodlen 6 i Ddeddf 1988 (ardrethu annomestig: prisio).

RHAN 3 Newid Rhestri ac Apelau

Newid perthnasol mewn amgylchiadau

4.–(1) Ceir gwneud cynnig i newid y gwerth ardrethol a ddangosir ar gyfer yr hereditament mewn rhestr ardrethu canolog a luniwyd ar 1 Ebrill 2005 neu ar ôl hynny, o dan reoliad 4(1)(b) (amgylchiadau pan ganiateir gwneud cynigion) a Rhan 3 (newid rhestri ardrethu canolog) o'r Rheoliadau NRhA, o ganlyniad i osod ar rent neu drwyddedu dolen leol a ddadfwndelwyd yn llawn gan BT i unrhyw berson.

(2) Mewn perthynas â chynnig o'r fath, mae rheoliad 4(1)(b) o'r Rheoliadau NRhA i gael effaith fel pe bai "material change of circumstances" yn cynnwys y mater y rhagdybir gan reoliad 3 yn y Rheoliadau hyn fel ei fod yn effeithio ar gyflwr ffisegol yr hereditament neu fwynhad ffisegol ohono at y diben o'i brisio yn unol â pharagraff 2(5) neu (6) o Atodlen 6 i Ddeddf 1988.

Addasu rheoliad 6 o'r Rheoliadau NRhA

5. Pan wneir cynnig yn unol â rheoliad 4(1), mae rheoliad 6(1)(e)(ii) o'r Rheoliadau NRhA i gael effaith fel pe bai hefyd yn mynnu bod datganiad yn cael ei gynnwys sy'n nodi nifer y dolennau lleol a ddadfwndelwyd yn llawn sy'n gynwysedig yn yr hereditament ar y dyddiad effeithiol a gynigir yn y cynnig hwnnw.

RHAN 4 Diwrnod Perthnasol

Diwrnod perthnasol ar gyfer prisio

6. Mae rheoliad 3(7)(b)(i) o Reoliadau Ardrethu Annomestig (Y Diwrnod Perthnasol ar gyfer Newid Rhestri) 1992(5) i gael effaith, mewn perthynas a chynnig a wneir yn unol â rheoliad 4(1) o'r Rheoliadau hyn fel pe bai'r diwrnod perthnasol ar gyfer unrhyw ddolen leol benodol a ddadfwndelwyd yn llawn yw'r diwrnod y'i gosodwyd ar rent neu y'i trwyddedwyd gan BT.

Nodyn Esboniadol

(Nid yw'r nodyn hwn yn rhan o'r Rheoliadau)

Llywodraethir y modd y prisir hereditamentau annomestig gan Atodlen 6 i Ddeddf Cyllid Llywodraeth Leol 1988 ("Deddf 1988"). Mae Rheoliadau Ardrethu Annomestig (Newid Rhestri ac Apelau) (Cymru) 2005 yn rhoi'r hawl i drethdalwyr mewn rhai amgylchiadau wneud cynnig i swyddog prisio y dylid newid y gwerth ardrethol a ddangosir ar gyfer eu hereditament mewn rhestr ardrethu. Rheoliadau Ardrethu Annomestig (Y Diwrnod Perthnasol ar gyfer Newid Rhestri) 1992 sy'n llywodraethu'r diwrnod y dylid cyfeirio ato wrth ystyried materion penodol mewn perthynas â'r hereditament at ddibenion prisio.

Mae'r Rheoliadau hyn yn caniatáu i British Telecommunications ("BT") gynnig newid yng ngwerth ardrethol ei hereditament o ganlyniad i ddadfwndelu dolennau lleol yn llawn. Y dolennau lleol a ddadfwndelwyd yn llawn yw'r parau sengl o wifrau copr, sy'n cysylltu mangreoedd cwsmeriaid â'r gyfnewidfa teleffon leol ac y mae'r cwsmeriaid yn derbyn gwasanaethau teleffon a band eang trwyddynt. Mae'r dolennau yn rhan o hereditament BT yn rhinwedd rheoliad 8 o Reoliadau Rhestr Ardrethu Canolog (Cymru) 2005

Mae'r Rheoliadau hyn yn gymwys mewn perthynas â chofnod BT yn y rhestr ardrethu canolog a ddaeth i rym ar y 1 Ebrill 2005 a rhestrau ardrethu dilynol, a'u heffaith yw y ceir gwneud cynnig mewn perthynas â chofnodion o'r 1 Ebrill 2005 ymlaen. Mae'r pwer i wneud rheoliadau sy'n cynnwys darparu o ba ddiwrnod y bydd newid mewn rhestr yn cael effaith, gan gynnwys darparu bod y newid i gael effaith ôl-weithredol, yn adran 55(6) o Ddeddf 1988.

Pan wneir cynnig o ganlyniad i'r Rheoliadau hyn, mater i'r swyddog prisio fydd asesu a yw dadfwndelu dolennau lleol yn gyflawn wedi effeithio o gwbl ar werth ardrethol hereditament BT.